صالح رشید حاجی خواجه لو | باید ماموریت‌گرایی در دانشگاه‌ها دنبال شود
نوزدهمین نشست از سلسله نشست‌های «راه نشان» با موضوع «اولویت‌های سیاست‌گذاری آموزش عالی، علم و فناوری دولت چهاردهم» در خانه اندیشه‌ورزان برگزار شد.
به گزارش خبرگذاری مهر، نوزدهمین نشست از سلسله نشست‌های «راه نشان» با موضوع «اولویت‌های سیاست‌گذاری آموزش عالی، علم و فناوری دولت چهاردهم» در خانه اندیشه‌ورزان برگزار شد.
در این نشست دکتر علی باقر طاهری‌نیا، معاون وزیر علوم و رئیس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی؛ دکتر سعید غیاثی ندوشن رییس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی اجتماعی، دکتر صالح رشید حاجی خواجه لو، رئیس پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت؛ دکتر غلامرضا ذاکرصالحی از موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی آموزش عالی؛ و دکتر سید جلال موسوی، عضو ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی به ارائه بحث و سخنرانی پرداختند.
صالح رشید حاجی خواجه لو با اشاره به ساحت‌های متفاوت فعالیت دانشگاهی گفت: «دانشگاه هم باید بتواند در حوزه خود پاسخگوی خود باشد و توسعه و پیشرفت پیدا کند، هم باید بتواند نسبت به اقتصاد و صنعت و انرژی و فرهنگ … نیز پاسخگو باشد. دانشگاه باید در تمامی حوزه‌های علم پیشرو باشد.
رئیس پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت ادامه داد: ما در آموزش عالی، تعدد سند بالایی داریم. سند دانشگاه اسلامی را داریم، سیاست‌های کلی علم و فناوری را داریم، اسناد بخشی خود وزارت علوم را داریم و … . مسئله مهم ما این است که سیاستی در نسبت با آموزش عالی نداریم. هدف محوری در سیاست‌گذاری نسبت به آموزش عالی شکل نگرفته است. وقتی چیزهای زیادی در اولویت قرار بگیرد، عملا هیچ اولویتی برای پرداختن به آن وجود نخواهد داشت.
خواجه لو اضافه کرد: ما باید بگوییم مثلا هدف کلان نظام آموزش عالی کشور، ماموریت گرایی و هدایت به سمت کارکردها و حل مسائل است. حالا اگر می‌خواهیم اولویتی هم پیشنهاد بدهیم، باید در مسیر تحقق همین هدف کلان باشد. نظام ارتقای اساتید مسئله آموزش عالی هست اما مسئله اصلی نیست. اینها ابزارهای حکمرانیست. ما باید مبنای حکمرانی و محورهای کلان را مشخص کنیم. باید ابتدا آمایش در نظام آموزش عالی کشور مستقر بشود و سپس نظام ارتقای اساتید و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و تامین مالی آن‌ها شکل بگیرد.
وی ضمن تاکید بر اینکه آمایش در آموزش عالی باید اولویت اصلی دولت چهادهم باشد، گفت: یکی برای تناسب در توزیع دانشجو در دانشگاه‌ها در مراکز استان‌ها و با توجه به مزیت‌های نسبی موجود در کشور. این اتفاق باید بنا به وضعیت و مزیت و ظرفیت‌هایی که در کشور ما پخش شده است رقم بخورد. ۳۸ درصد دانشجویان ما در ۶ استان توزیع شده‌اند. استان تهران ۲۰ درصد دانشجویان را پوشش می‌دهد. تهران در خیلی از رشته‌هایی که دانشجو گرفته اصلا مزیت نسبی ندارد و صرفا بر اساس یک خواسته اجتماعی کاذب چنین اتفاقی افتاده است.
رئیس پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت گفت: آمایش یعنی اینکه رشته‌ها متناسب سازی شوند با نیاز و مشکلات و ظرفیت‌های کشور و نباید این نگرانی وجود داشته باشد که آمایش منجر به ادغام‌های ساختاری خواهد شد. بسیاری از رشته‌ها و دانشگاه‌ها نظیر پیام نور و علمی کاربردی کارکرد متفاوتی با یک دیگر ندارند و در تمامی روندهای دانشگاهی شبیه به هم هستند و به خروجی‌ای که مدنظرشان بود نمی‌رسند. ما نظام دقیقی برای اجرای آمایش نداریم. اینکه چه تعداد دانشجو به سمت چه رشته‌ای هدایت بشوند که به اجرای آمایش در بالاترین سطح کمک کند.
خواجه لو با بیان اینکه دانشگاه باید مهارت لازم را بدهد و بداند در صورتی که به درستی اینکار را انجام بدهد، اشتغال خود به خود صورت خواهد گرفت، افزود: نباید اینکه دانشگاه با فضای کسب و کار ارتباط داشته باشد را ناقض مرجعیت علمی آن دانست. برای وارد کردن دانشگاه به ساختار حکمرانی کشور، می‌توان از نهادهای واسطه‌ای مثل اندیشکده‌ها استفاده کرد.همچنین باید یک سازوکاری شکل بگیرد که بجای اختصاص دادن بودجه به شخص و نهاد، بودجه را به مسئله خاص و حل آن اختصاص بدهیم.
