سیدمقداد ضیاءتبار | ویژگی ممتاز لایحه بودجه ۱۴٠۴
یادداشت دکتر #سیدمقداد_ضیاءتبار(تحلیل‌گر ارشد گروه اقتصاد و صنعت پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی #حکمت) در روزنامه فرهیختگان:بخش اول لایحه بودجه 1404 با رویکردی متفاوت‌تر از سنوات گذشته به مجلس ارائه شد. برای اولین‌بار، مهم‌ترین اقلام هزینه‌های فرابودجه‌ای در جداول کلان منعکس شدند و رقم بودجه عمومی اکنون تصویر بهتری از حجم هزینه‌های دولت در اقتصاد ایران را نشان می‌دهد.
بخش اول لایحه بودجه 1404 با رویکردی متفاوت‌تر از سنوات گذشته به مجلس ارائه شد. برای اولین‌بار، مهم‌ترین اقلام هزینه‌های فرابودجه‌ای در جداول کلان منعکس شدند و رقم بودجه عمومی اکنون تصویر بهتری از حجم هزینه‌های دولت در اقتصاد ایران را نشان می‌دهد. از مهم‌ترین نکات متمایز لایحه بودجه 1404 می‌توان به شناسه‌دار شدن تبصره‌ها، درج هزینه‌های فرابودجه‌ای در جداول کلان، اعلام جزئیات مربوط به درآمدها، واگذاری/ تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی اشاره کرد. این در حالی است که در سال گذشته، که اولین سال ارائه بودجه به‌صورت دومرحله‌ای بوده این موارد مغفول مانده بود. همچنین درج جدول فروض منابع و مصارف عمومی دولت (جدول شماره 6) گامی مهم در راستای ارتقای شفافیت بودجه و فهم نیات و پیش‌بینی سیاست‌گذار در سال آتی است. این مهم، فرایند ارزیابی لایحه در مجلس را نیز بهبود خواهد بخشید. گرچه که نویسنده اعتقاد دارد شیوه کنونی ورود مجلس به بودجه دچار اشکالاتی بوده و بهتر است تغییرات قابل توجه بر لایحه توسط مجلس اعمال نشود. با این وجود، باید متذکر شد گام‌های مثبتی که در لایحه بودجه 1404 برداشته شده‌اند تنها از حیث شکلی و محتوایی بوده و مسیر درازی در تحقق نهایی اصلاحات ساختاری بودجه در پیش داریم. مسئله اصلی، همچنان کسری بودجه و بی‌انضباطی آن است. طبق لایحه بودجه، کسری تراز عملیاتی که بهترین معیار برای نشان دادن کسری بودجه است رقم 1805 همت را نشان می‌دهد. این رقم چیزی حدود 30 درصد از بودجه سال آینده است. شکاف میان درآمدها و هزینه‌های دولت قرار است با مازاد تراز سرمایه‌ای و مالی پوشش داده شود. نکته حائز اهمیت، لحاظ رقم 541 همت استقراض از صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی کسری بودجه در سال آینده است. فارغ از مسائل دیگر، این موضوع به خودی خود برای نگران بودن در خصوص کسری بودجه کافی است. منابع صندوق توسعه ملی که بایستی در خدمت پیشرفت کشور و پیشبرد طرح‌های کلان و حمایت از کسب‌وکارها باشد اکنون برای تأمین کسری بودجه صرف می‌شود. اینکه چرا در چنین شرایطی گرفتار آمده‌ایم را احتمالاً همه می‌دانیم، اما موضوع مهمی که باید با آن روبه‌‌‌رو شویم و در مسیر آن گام برداریم مسئله رفع و کاهش تدریجی نسبت کسری بودجه است. لایحه بودجه 1404 نشان می‌دهد دولت با انعکاس صریح کسری بودجه درصدد بوده تا با خود و جامعه روراست باشد و واقعیت را آنگونه که هست به نمایش گذارد. اکنون وقت آن است تا گام بعدی را برداریم. کاهش مستمر کسری بودجه (با دو راهبرد افزایش درآمدها و کاهش هزینه‌ها) از مسیرهایی که کمترین فشار معیشتی را بر خانوارها و کسب‌وکارها دارند قاعدتاً باید در اولویت قرار گیرند.
مشاهده در تارنمای روزنامه فرهیختگان
#گروه_اقتصاد_و_صنعت
