هوشنگ شیخی | چالشها و ﺗﺒﻌﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ-ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﯿﻮع وﯾﺮوس ﮐﺮوﻧﺎ و اﻗﺪاﻣﺎت دوﻟﺖ؛ ﺗﺤﻮﻻت ﭘﺴﺎﮐﺮوﻧﺎﯾﯽ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدات ﺳﯿﺎﺳﺘﯽ
گروه حقوق – سیاست / کارگروه تحولات سیاسی
ما در این گزارش تحلیلی به دنبال تحلیل ابعاد تبعات سیاسی، اقدامات دولت و تحولات پساکرونا در موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بحران کرونا بودهایم. نتایج بیانگر این است که وضعیت اقتصادی کشور در اثر بحران کرونا بغرنجتر شده و حتی معیشت مردم هم دچار مشکل شده است. در حوزه مسائل اجتماعی هم با افزایش اختلافات خانوادگی، تشدید قطبیت اجتماعی، تهدید امنیت انسانی و عمومی و همچنین ظهور عوامل تهدیدزای امنیت جامعهای در کشور روبرو هستیم. در بخش تبعات اقتصادی و تحولات پیشارو در این حوزه، نتایج نشانگر این است که بیاعتمادی به سیاستها و آمارهای دولت همانند نارضایتی از اقدامات آن برای عبور از بحران بالا است.
در صورت تشدید تبعات مذکور و تداوم بحران کرونا، تحولات پساکرونا در ایران به گونهای خواهد بود که دولت با کسری بودجه شدیدی مواجه شده و اقتصاد و معیشت مردم نیز به مشکل خواهد خورد. پیشبینی میشود در صورت تعاطی بین این مسائل، کشور با شکلگیری اعتراضات عمومی در نیمهدوم سال روبرو خواهد شد. ضرورت حکمرانی خوب و ایجاد شفافیت، تغییر و تقویت سیاستگذاری سلامت و مسائل شهروند ایرانی برجسته خواهد شد و دولت را در داخل، به مرز دولت فرومانده خواهد رساند. به لحاظ سیاست خارجی هم تقویت نگاه به شرق و خصوصاً چینگرایی و حتی وابستگی به چین برای مقابله با تبعات اقتصادی بحران کرونا و جلوگیری از تشدید اثرات تحریم بر کشور، یکی از محورهای آتی خواهد بود.
همچنین در صورت عدم موفقیت دولتها در کنترل آن، اقتصاد جهانی نیز در کوتاهمدت تضعیف، و تمرکز بر درون مرزهای سیاسی دولت – ملتها توسط حکومتها تقویت خواهد شد. تضعیف جایگاه داخلی و بینالمللی آمریکا، تقویت قطب چین، مطرح شدن فدرالیسم مدنی نوین، استفاده پیشرفتهتر و انعطافپذیر از فناوری، قطبی شدن کمتر جوامع و تغییر سبک زندگی، از جمله دیگر تحولاتی است که به نظر میرسد که جهان در پساکرونا با آن مواجه خواهد شد.
پیشنهادهای ما در این گزارش تحلیلی خطاب به کلیت حاکمیت و خصوصاً دولت این است که سیاستگذاری ناظر بر سلامت شهروندان و تقویت تأمین اجتماعی آنها در دستور کار قرار گیرد. همچنین در راستای اعتمادزایی بین افکار عمومی، ضمن در پیشگرفتن شفافیت در مدیریت بحران کنونی، جهت مدیریت فضای اقتصادی و به طورکلی معیشت مردم، با در نظر داشتن لزوم افزایش رضایت مردم، به طور جدی وارد عمل شود و بخش قابل توجهی از منابع تخصیص یافته برای بحران کرونا را برای این امر به کار بگیرد. در حوزه رسانهای هم کماکان تداوم القای وضعیت بحرانی و جلوگیری از عادی شدن مسئله برای مردم و همچنین در حوزه سیاست خارجی توازن میان نگاه به غرب و شرق از جمله پیشنهادت این گزارش است.
برای دریافت متن کامل این گزارش اینجا کلیک کنید.