دکتر سیدمحمد حسینی | حکمرانی و سیاستگذاری در گام دوم انقلاب
نشست انتقال تجارب با عنوان حکمرانی و سیاستگذاری در گام دوم انقلاب با حضور سیدمحمد حسینی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت برگزار شد.
در آغاز این نشست، سیدمحمد حسینی گفت: بحث حکمرانی خوب مدتی است که در کشور مطرح شده و در دانشگاه عالی دفاع نیز مدرسه ای برای این منظور شکل گرفته است. همچنین برخی اندیشکده‌ها نیز مشغول کار کردن روی این موضوع هستند. تا اواخر قرن بیستم نظریه دولت حداقلی مطرح بود اما در بعضی از کشورها این نظریه کارایی نداشت؛ چراکه در مواردی نیازمند دخالت دولت‌ها بود اما از اواخر قرن بیستم نظریه حکمرانی مطلوب مطرح شد که این حکمرانی خوب ویژگی‌هایی دارد و از مهم‌ترین آنها، می‌توان به مشارکت مردمی اشاره کرد.
دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی ادامه داد: مشارکت حداکثری از تأکیدات مقام معظم رهبری است که در بیانیه گام دوم انقلاب نیز به آن اشاره شده است. مشارکت مردمی، پشتوانه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران بوده است. جلب مشارکت مردمی یکی از ویژگی‌های مهم حکمرانی خوب است. هر زمانی که دشمنان فشاری به کشور وارد می‌کنند، با حضور حداکثری مردم در انتخابات نقشه آنها نقش بر آب می‌شود اما مشارکت محدود به حضور در انتخابات نیست بلکه در عرصه‌های مختلفی از جمله اقتصاد و فرهنگ نیازمند مشارکت مردمی هستیم. یکی از ضعف‌های اقتصاد کشور، مردمی نبودن آن است.
حسینی افزود: از دیگر ویژگی‌های یک حکمرانی خوب، حکومت قانون است. بدون حکومت قانون در کشور، شاهد بروز هرج و مرج خواهیم بود. شفافیت، رفاه عمومی، کارایی، مسئولیت‌پذیری و عدالت از دیگر ویژگی‌های یک حکمرانی خوب است. در بررسی بیانیه گام دوم انقلاب باید ابتدا به ویژگی‌های نویسنده این بیانیه توجه کنیم. نویسنده بیانیه گام دوم انقلاب هم یک عالم دینی است و هم یک نظریه‌پرداز برجسته محسوب می‌شود. مقام معظم رهبری شهید مطهری عصر ما است و اشراف کامل اطلاعاتی بر موضوعات مختلف دارد. قلم این بیانیه نیز دارای متنی یکسان و یکنواخت است و یک منظومه منسجم، متقن و دقیق به شمار می‌آید. این در حالی است که برخی اسناد و برنامه‌ها چون به شیوه گروهی تدوین می‌شود، از یکپارچگی لازم برخوردار نیست.
وزیر اسبق ارشاد افزود: پیش از این اکثر اسناد بالادستی و سیاست‌های کلان خطاب به مسئولان ارائه می‌شد اما مخاطب بیانیه گام دوم انقلاب، آحاد مردم به‌ویژه جوانان هستند. انتظار این است که در انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی، مردم این بیانیه را مطالعه کنند و از کاندیداها یا نمایندگان مجلس مطالبه‌گری کنند. هشت سؤالی که در بیانیه گام دوم انقلاب مطرح شده است، شعارهای مقبول و فراگیر است که باید به گفتمان غالب تبدیل شود. در این صورت می‌تواند به مطالبه مردمی نیز بدل شود. نباید مسئولان عالی‌رتبه به یک سخنرانی پس از صدور بیانیه اکتفا کنند.
حسینی در تشریح ابعاد بیانیه گام دوم انقلاب و تأثیر آن بر حکمرانی به ماجرای سانسور و هجمه به یک سریال تلویزیونی اشاره کرد و گفت: آزادی یکی از محورهای مطرح شده در بیانیه گام دوم انقلاب است. باید دید که مسئولان کشور تحمل آزادی بیان را دارند یا خیر؟ آیا این سعه صدر لازم را دارند که اگر یک نظر مخالف در جلسه‌ای کارشناسی گفته شد، آن فرد را از شرکت در جلسه محروم نکنند یا خیر؟ اولین لازمه مدیریت، داشتن سعه صدر است. اکنون شاهد پخش سریال «گاندو» از صدا و سیما هستیم که به موضوع یک پرونده واقعی می‌پردازد اما عده‌ای تحمل بیان موارد مطرح شده در این سریال را ندارند. اینکه برخی به این سریال فشار می‌آورند و می‌گویند فلان قسمت آن را تغییر دهید، نشان می‌دهد برخی مسئولین قائل به آزادی بیان نبوده و تحمل شنیدن نظرات مخالف خود را ندارند.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: درست است که نمی‌شود مردم را به زور به بهشت برد اما در بخش اخلاق و معنویت بیانیه گام دوم، مقام معظم رهبری به درستی اشاره کردند که اولاً باید خود مسئولان منش و رفتار اخلاقی داشته باشند. مسئولان اگر اهل ثروت‌اندوزی و ریخت و پاش باشند، مردم نیز این اخلاق را تکرار می‌کنند. در بیانیه گام دوم نیز تأکید شده است که مسئولان پس از رعایت اخلاق می‌بایست در راستای بسط آن تلاش کنند. مقام معظم رهبری اشاره کرده‌اند که مسئولان مواظب باشند تا اهل جهنم، مردم را به آن سمت نکشانند. درست است که نمی‌توان مردم را به زور به بهشت برد اما نباید زمینه‌ای فراهم کرد که اهل جهنم شوند.
حسینی عدالت را محور دیگر بیانیه گام دوم انقلاب دانست و مطرح کرد: روزگاری با همین شعار عدالت، نصف جهان زیر سلطه کمونیست درآمد، حال اینکه عدالت بیان شده در بیانیه گام دوم، جامع‌تر و کامل‌تر از مفهوم عدالت و برابری مورد نظر کمونیست‌هاست. داشتن روحیه انقلابی برای برقراری نظام انقلابی ضروری است. اوایل پیروزی انقلاب اسلامی دولت بازرگان معتقد بود که پس از پیروزی انقلاب باید مردم به خانه بروند اما امام خمینی(ره) معتقد بود که مردم باید در وسط میدان باشند. نظام انقلابی برگرفته از همین روحیه انقلابی بود.
دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی افزود: هرجا ضربه خوردیم ناشی از دور شدن از روحیه انقلابی و جهادی است. نمی‌توان با کارکرد معمولی در ساعات اداری انتظار داشت که مشکلات به راحتی حل شوند. جوانگرایی مطرح شده در بیانیه گام دوم به شکلی نیست که جوانان خود را مستغنی از افراد باتجربه بدانند. به هر حال افرادی هستند که هم پیش از انقلاب را تجربه کردند و هم در طول این سال‌ها تجربه‌هایی کسب کردند و باید از این تجربیات استفاده شود. در متن این بیانیه به نقاط ضعف و قوت کشور اشاره شده است و تحلیلی منصفانه از وضعیت کشور ارائه شده است. لازمه تحول این است که نیروهای انقلابی در رأس کار باشند. تجربه ناموفق انقلاب مردم مصر و دولت مصدق نشان داد که با تکیه بر نیروهای غیر انقلابی نمی‌توان به موفقیت رسید.
