سجاد هجری| وابستگی به توسعه علمی تنشها را در جهان كاهش میدهد
گفتگوی رادیویی #سجاد_هجری(مدیر گروه فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده سیاستپژوهی و مطالعات راهبردی #حکمت) در برنامه #در_مسیر_اندیشه:
سجاد هجری مدیرگروه اجتماعی و فرهنگی پژوهشكده سیاستپژوهی و مطالعات راهبردی حكمت در مصاحبه تلفنی با برنامه در مسیر اندیشه رادیو گفتوگو پیرامون موضوع علم، توسعه و صلح گفت: یك نگرانی در مورد استعمال واژه علم وجود دارد متأسفانه هر روز شاهدیم كه واژه علم فقط برای علم و فناوری به كار میرود و این آفتی بزرگ است .
وی با بیان اینكه علم نقشه بسیار پهناوری دارد افزود: برخی اسناد این شیوه استعمال را تقویت و ترویج نموده است. در سال ۹۷ بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی منتشر شد. هر جا در این بیانیه كلمه علم آمده فناوری به آن عطف شده یا از واژه علم واژه علم و فناوری انطباق پیدا میكند.
هجری تصریح كرد: دومین مسئله این است كه علم همواره برای موضوعی به كار میرود بهعنوان نمونه علم برای توسعه یا علم برای اقتصاد در نظر گرفته میشود. اما باتوجهبه تاریخ علم به نتیجه مهمی میرسیم كه هیچ كجا علم به معنای حقیقی توسعه كمی و كیفی پیدا نكرده مگر جایی كه اهل علم، علم را برای علم خواسته باشند.
هجری با اشاره به اینكه مسئله مهم این است كه در جامعه كسانی باشند كه علم را برای علم بخواهند اظهار كرد: اگر صحبت از ترویج علم میشود موضوع مهم همان ترویج علم برای علم است. ما باید در جامعه روحیه علمی را ایجاد، ترویج و تقویت كنیم. علم برای علم منافاتی با علم برای چیزهای دیگر ندارد؛ بلكه زمینهساز این موضوع است. ما در میراث غنی خود مطالب فراوانی در مورد علم برای علم مییابیم. امام محمد غزالی را همه میشناسند كه در میان آثار ایشان كتابی با عنوان میزان العمل وجود دارد. در این كتاب از علم و عمل صحبت میشود كه برای سعادت انسان ضروری است. در بخشی از این مباحث به مقوله علم برای علم اشاره میشود لذت عالم در جایی است كه مشكلات امور برایش كشف میشود. این موضوع را كسی درك نمیكند و برای این لذت نهایتی نیست چرا كه برای علم نیز نهایتی نیست.
مدیرگروه اجتماعی و فرهنگی پژوهشكده سیاستپژوهی و مطالعات راهبردی حكمت در ادامه و در مصاحبه با رادیو گفتوگو با بیان اینكه ما باید روحیه علمی را ترویج كنیم گفت: روحیه علمی منافاتی با این ندارد كه ما علم را برای توسعه و پیشرفت و عمران به كار ببریم. علم در رسیدن به این اهداف نقش اساسی دارد زمینه این علم برای چیزهای دیگر علم برای علم است. علم قدرت میآورد اكنون در ادبیات جهان قدرت نرم و سخت داریم و گاه واژه اقتدار را برای قدرت نرم به كار میبرند علم هر دو قدرت را به وجود میآورد.
هجری افزود: امروز صحبت از قدرت هوشمند است كه تركیبی از قدرت نرم و سخت میباشد. قدرت نرم، توانایی و قدرت جذب و اغناء است كه پیشرفتهای علمی آن را تقویت میكنند. اگر صحبت از دیپلماسی میشود افزایش قدرت نرم با علم در آن میگنجد علم در مقوله استقلال نقش اساسی دارد. توسعه كمی و كیفی علم منجر به وابستگی دیگران میشود و این وابستگی احتمال تنش را كمتر میكند. كتاب بسیار ارزشمند با نام نخستین رویاروییهای اندیشه گران ایران از مرحوم دكتر عبدالهادی حائری است كه انتشارات امیركبیر آن را منتشر كرده و از دورویه تمدن غرب سخن میگوید.