دکتر عباس قیومی | مأموریت دستگاه تعلیم و تربیت در کشور، تربیت نیروهای متخصص برای نیازهای جامعه است
نشست انتقال تجارب با عنوان آسیب‌شناسی توسعه نظام آموزشی جدید در ایران با حضور دکترعباس قیومی عصر امروز در سالن جلسات پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت برگزار گردید.
عباس قیومی در ابتدای نشست عنوان کرد: مأموریت دستگاه تعلیم و تربیت در کشور، تربیت نیروهای متخصص برای نیازهای جامعه است و انسان را از نظر اخلاقی و معنوی رشد بدهد.
وی افزود: ایران در سال ۱۳۲۰ توسط نیروهای متقین اشغال شد و آن زمان جریانی در دانشگاه‌های کشور برای مبارزه با اشغالگران وجود نداشت.
تحلیلگر نظام آموزش عالی بیان کرد: نگاه منزلت‌گرا به افراد همزاد تولد دستگاه آموزشی در کشور است. کسانی که نظام آموزشی جدید را در ایران به وجود آوردند با نگرش ساده‌نگرانه و تقلید از غرب به این نظام رسیدند.
قیومی تصریح کرد: با آمدن معماری جدید، معماری سنتی را تخریب کرده‌ایم. نفی سنت از جمله آسیب‌های توسعه نظام آموزشی جدید در ایران است.
وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین سیاست‌های کلان اداری که در شکل‌گیری توسعه نظام آموزشی ایران تأثیر گذاشت، توسعه بروکراسی اداری است.
تحلیلگر نظام آموزش عالی بیان کرد: از زمان رضاخان تا ۲۰ سال پیش، افرادی که تحصیل می‌کردند مطمئن بودند که در ادارات دولتی استخدام می‌شوند و رتبه اجتماعی آنان بالا می‌رود. در نظام اداری ایران، میان مدرک و ارتقای اداری رابطه مستقیم وجود دارد.
قیومی خاطرنشان کرد: یکی از سیاست‌های اصلی نظام آموزشی، نخبه‌گرایی است. استعدادهای درخشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی به شکوفایی خوبی رسید.
وی تصریح کرد: با توسعه نظام آموزشی جدید در ایران شاهد رشد رشته‌های فاخر نظری بودیم. دانشگاه تهران از ابتدای شکل‌گیری بر روی رشته‌های نظری و مهندسی توجه ویژه‌ای کرد، همچنین دانشگاه صنعتی امیرکبیر در زمینه رشته‌های فنی مهندسی جزو بهترین دانشگاه‌های کشور است.
تحلیلگر مسائل آموزش عالی بیان کرد: در ایران نگاه به دانشگاه‌های توسعه یافته دنیا وجود دارد، وقتی رشته‌ای در ایران وجود ندارد، دانشجو برای تحصیل در آن رشته به دانشگاه‌های خارج از کشور می‌رود و آن علم را با خود به ایران می‌آورد و به مسئولان آموزش عالی پیشنهاد می‌دهد که چنین رشته‌ای را در ایران تأسیس کنید، بدون اینکه به این نکته توجه کند که آیا این رشته، نیاز جامعه ایران است یا خیر؟
قیومی عنوان کرد: توجه به تربیت معلم و استاد در نظام آموزشی جدید باید گسترش پیدا کند. در حال حاضر چهار میلیون دانشجو در کشور تحصیل می‌کنند که ۳۷ درصد از دانشجویان در دانشگاه‌های آزاد اسلامی تحصیل می‌کنند، باید در این دانشگاه به مقوله کیفی‌کردن مباحث آموزشی و نظام رتبه‌بندی اساتید توجه لازم شود. چراکه عده قابل توجهی از دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی به تحصیل مشغول هستند.
وی تصریح کرد: از سال‌ها پیش برای اداره کردن نظام آموزشی، نظام اداری آموزش عالی شکل گرفته که بر روی تمرکزگرایی توجه ویژه‌ای دارد. در ابتدا نظام آموزشی آموزش و پرورش به صورت دو بخش ۶ ساله بود که بعدا به صورت پنج سال ابتدایی، سه سال راهنمایی و چهار سال دبیرستان تبدیل شد. فرخ پارسا نخستین زن ایرانی بود که به مقام وزارت رسید و وزیر آموزش و پرورش ایران شد و با فسادهایی که داشت آسیب‌های بدی به نظام آموزشی کشور وارد کرد.
تحلیلگر نظام آموزش عالی تصریح کرد: از آسیب‌های نظام آموزشی، می‌توان به ناتوانی در انتقال فرهنگ و زبان و علایق ملی، عدم رابطه میان تحصیل و نیازهای جامعه و مهاجرت متخصصین از کشور اشاره کرد.
قیومی بیان کرد: رضاشاه، دانشگاه تهران را به وجود آورد و همین دانشگاه موجب از بین رفتن حکومت او شد. اساتید همچون شریعتی با ایدئولوژی اسلامی با تفکر حکومت رضاخان مبارزه کردند و موفق شدند که نظام شاهنشاهی را ساقط کنند.
وی گفت: یکی از کارهای بدی که در دانشگاه‌ها وجود دارد، سیاسی کاری است، دانشگاه محل یادگیری علم است نه اینکه دانشجو درگیر جریان‌های سیاسی شود.
تحلیلگر نظام آموزش عالی خاطرنشان کرد: رشته‌های علوم انسانی در غرب در امتداد تاریخ غرب است. این رشته‌ها در ایران باید تحول و تغییر کند و با مضامین اسلامی آمیخته شود.
قیومی عنوان کرد: در حال حاضر کتاب مناسبی در زمینه تاریخ نظام آموزش عالی وجود ندارد و باید اساتید این حوزه، فکر اساسی برای این قضیه کنند. نوشتن سند نقشه جامع علمی کشور ۱۰ سال طول کشیده و در مورد آن انتقادات مختلفی وجود دارد و باید به دنبال نواقص آن باشیم.
