هوشنگ شیخی | جامعه‌شناسی سیاسی انتخابات مجلس با تاکید بر چشم انداز انتخابات مجلس اسفند 1398
هدف ما در این پژوهش تحلیل ابعاد مختلف جامعه‌شناسی سیاسی انتخابات مجلس شورای اسلامی با تأکید بر چشم‌انداز انتخابات اسفند 98 بوده که در بخش اول دو عمده گفتمان اصلاح‌طلبی و اصولگرایی(در این انتخابات با عنوان نیروهای انقلاب) را با روش تحلیل گفتمان لاکلاو و موف تحلیل و آسیب‌شناسی نموده‌ایم. در بخش دوم هم با روش توصیفی-تحلیلی مجلس شورای اسلامی، سازوکارهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و مشارکت انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی را تحلیل و آسیب‌شناسی کرده‌ایم.
نتایج بیانگر این است که یک تحول گفتمانی در هر دو عمده گفتمان کشور رخ داده که در استراتژی‌های گفتمانی و تبلیغاتی خودش را نشان داده و آن شامل ظهور رادیکالیسم و مضیق ساختن تعریف از خود و موسع ساختن دایره تعریف از دیگری است. ارزش‌های انقلاب دال مرکزی گفتمان نیروهای انقلابی و دموکراسی دال مرکزی گفتمان اصلاحات را تشکیل داده‌اند. گفتمان جبهه انقلاب به دلیل کثرت دال‌های انتزاعی و ضعف دال‌های انضمامی و آسیب فقدان قابلیت دسترسی دال‌های گفتمانی و گفتمان اصلاحات به دلیل ضعف در دال‌های گفتمانی دارای قابلیت اعتبار برای جامعه امروز دارای آسیب است. با توجه به زوال سرمایه اجتماعی اصلاحات به دلیل موفق نبودن تجربه دولت، مجلس و شورای شهر کنونی تهران و همچنین نارضایتی حاشیه‌نشینان دارای پایگاه رأی همسو با نیروهای انقلابی هر دو جناح در حال حاضر با ریزش آرا روبرو هستند. این آسیب‌های گفتمانی در کنار تداخلات ساختاری با مجلس و ضعف‌های ساختاری در قوه نظارتی مجلس و همچنین ضعف‌های کارگزاران قوه مقننه و آسیب‌های سازوکارهای انتخابات مجلس شورای اسلامی شامل به کار نگرفتن فناوری‌های نوین در برگزاری انتخابات، عدم پیوند قانون احزاب و قانون انتخابات، روشن نبودن رویه‌های نظارت استصوابی و حذف گروهی ناشی از نظام اکثریتی؛ انتخابات مجلس شورای اسلامی را با مسائل مختلفی روبرو ساخته که مستلزم ارائه راهبردها و اصلاحاتی در سطوح ساختاری، قانونی و گفتمانی و جناحی نموده است.
پیشنهاد‌های ما در این گزارش پژوهشی خطاب به مجلس اصلاح آیین‌نامه مجلس شورای اسلامی، اصلاح قانون انتخابات، خطاب به وزارت کشور و شورای نگهبان در خصوص به‌کارگیری فناوری‌های نوین در انتخابات و روشن شدن رویه‌های بررسی صلاحیت‌ها، به‌کارگیری الگوی همانندی در کنار الگوی سرپرستی به جبهه نیروهای انقلاب در لیست‌بندی انتخاباتی به‌خصوص لحاظ دو روند مؤثر بر مشارکت انتخاباتی شامل نارضایتی حاشیه‌نشینان و قوم‌گرایی در لیست بندی و اعطای سهمیه به اقوام، زنان، جوانان، حاشیه‌نشینان و اهل سنت در لیست انتخاباتی تهران و سایر حوزه‌های انتخابیه است.
